Home Plastenici Folija za pokrivanje plastenika

Folija za pokrivanje plastenika

by admin
folija za plastenike

 

Razvojem tehnologije proizvodnje polimera nastale su elastične folije (film) i čvrsti materijali: ploče, ravne, talasaste, mrežaste površine, jedno ili višeslojne, bez lli sa vazdušnim meduslojem (saće). Fizičko hemijske karakteristike ovih materijaIa omogućile su pored poznatih tipova objekata i razvoj novih tipova tunela i plastenika. Vrsta i tehnička svojstva plastičnog pokrivača određuju oblik i veličinu objekta, odnosno vrstu i kvalitet noseće konstrukcije.

Dobar plastični materijal kao pokrivač zaštićenog prostora treba da propušta vidljivi deo spektra najmanje 80%, ultraljubičasti spektar najmanje 20% i infracrveni najviše 10%.

On mora da bude hidrofilan (zavisi od sirovine ili se dodatno folija stabilizuje) a to znači, da se posle kvašenja na unutrašnjoj strani kondenzovana vodena para sliva a ne kaplje.

Transparentnost materijala za pokrivanje
Pored toga materijal mora biti otporan prema kiselinama, bazama, ulju, niskim temperaturama, ultraljubičastim zracima (UV stabilan), zatim da je otporan prema delovanju mil Pri korišćenju folija ili ploča za prekrivanje objekata moraju se znati i fizičko – hemijske karakteristike, jer one utiču na mogućnost korišćenja objekta odnosno na mikroklimatske uslove unutar objekta.

Polietilenska folija (PE) je mutne mlečnobele boje, nepropustljiva za vodu, delimično propustljiva za C02 i O2.  Na njoj se led ne održava, tako da ostaje elastična. Propušta 80-90% vidljivog dela spektra (380-780 milimikrona) i 70-75% ultraljubičastog (280-380 milimikrona) što je povoljno za rast i razvoj biljke. Ned statak ove folije jeste u tome što propušta 80-85% infracrvenih zraka (talasne dužine iznad 780 milimikrona) što, posebno noću, smanjuje toplotu u zaštićenom prostoru. Pri dužem korišćenju ova folija pod dejstvom sunca gubi elastičnost, pri čemu se smanjuje njena prozračnost čak za 60-70%. Vek trajanja iznosi 2-3 godine za foliju debljine 0,15-0,20 mm, a folije debljine od 0,04—0,10 mm od 9-12 meseci. Nove vrste folije (sa različitim dodacima) imaju trajnost i preko 5 godina.

Polietilenska folija je hidrofobna, pa se vodena para kondenzuje u kapi vode na unutrašnjoj strani folije. To smanjuje providnost folije, a kapi ne otiču po površini folije, već padaju na biljku što izaziva povrede i ožegotine. Danas se koriste najčešće stabilizovane hidrofilne folije, kao i folije od polietilena (LDPE).

Polivinilhloridna folija (PVC) po izgledu podseća na celofan, a odlikuje se dobrom propustljivošću za svetlost. Ona propušta 90% vidljivog dela spektra i 80% ultra ljubičastog dela spektra, a ne propušta infracrveni deo spektra (10%) što je povoljno za zaštićeni prostor jer se sporije hladi. Vek trajanja ove folije je 2-3 godine.

Stvaranje novih vrsta folija i čvrstih materijala za zaštićeni prostor je intenzivno. Danas se za plastenike koriste pored standardne PE i duple PE folije sa vazdušnim jastučićima između slojeva folije, zatim polimeri nastali iz etilena i vinilacetata (EVA, EVAFLEKS), kao i novi tipovi višeslojnih fotoselektivnih filmova (npr. sun selektor) glatke ili hrapave površine, antivirusni i fotoselektivni materijali koji u znatnoj meri poboljšavaju uslove gajenja povrća u zaštićenom prostoru. Izborom materijala najboljih osobina omogućeno je širenje proizvodnje u različitim klimatskim zonama i optimalnije iskorišćavanje prirodnih uslova. Savremena folija je, pored dobnh osobina vezanih za svetlost i toplotu, i hidrofilno stabilizovana, fotoselektivna i dugotrajnija.

Za zaštićeni prostor najčešće se koriste folije debljine od 0,10-0,20 mm i širi- ne od 0,6-18 m što se postiže direktno u proizvodnji ili se folije manje širine spajaju peglom ili specifičnim grejačima. Ovo spajanje može se obaviti običnom peslom, tako što se folija postavlja jedna na drugu (ivice folije) a zatim se preko harnje prevlači zagrejanom peglom.

U regionima sa visokom temperaturom za zaštićeni prostor koriste se perforirane folije sa otvorima od 20 do 40 mm, koji čine 2-10% od celokupne površine folije. Ovi otvori omogućuju dobro regulisanje temperature i vlage što smanjuje potrebu za skidanjem folije. Umesto ovih folija danas se koristi tkani i vlačani materijal – agrotekstil.

Plastična folija i agrotekstil mogu se uspešno koristiti i za oblaganje unutrašnjih delova staklenika i plastenika sa pločama. To se najčešće čini u zimskom periodu, kada su izrazito niske temperature, posebno ako duva i hladan vetar. Staklenik se oblaže sa unutrašnje strane folijom debljine 0,05-0,10 mm ili agrotekstilom i mase 17 g/nr). Sa istim materijalom se unutar poluvisokih i visokih tunela kao i plastenika postavljaju niski-dopunski tuneli (sa ili bez konstrukcije), koji pri pojavi mraza sprečavaju oštećenja biljaka. Obojene folije i agrotekstil koriste se za malčovanje (nastiranje) zemljišta unutar plastenika.

Agrotekstil folija je polipropilenski sintetički materijal nastao od kontinuiranih pohpropilenskih vlakana bele boje (a za malčovanje obojene) koja se tkaju, presuju lli izvlače (vlača), i pre svega se koristi za neposredno pokrivanje biljaka (bez konstrukcije) ili za tunele (jesen, zima, proleće), odnosno za dopunske tunele (za zaštitu od mraza) unutar većih objekata.
Na tržištu postoji veći broj materijala sličnih po osnovnim karakteristikama (mala masa – od 17-60 g/m2, dobra elastičnost, bela boja, dobro propuštanje sunčevih zraka od 80-94%, propuštaju kišu i vodu, pri zalivanju  zadržavaju prašinu i drugu nečistoću).

Ispod belog agrotekstila zemljište se danju manje zagreje a noću sporije hladi, pa su smanjena temperaturna kolebanja (ublažava temperatume ekstreme). Voda pri zalivanju ili kišne kapi preko mikropora na tkanini polako promiče i ravnomemo zalivaju biljke i zemljište, a posle toga zemljište se postepeno suši i ne stvara se pokorica. Voda se postepeno isparava kroz mikropore pa se ne stvara kondenzat. Zadržavanjem vode u mikroporama, pri padu temrerature, stvara se tanka ledena skrama koja sprečava da se ispod tkanine temperatura dalje snižava. Agrotekstil sprečava nepovoljno dejstvo vetra na biljku zemljište i onemogućava napad insekata i virusa. Danas od svih proizvoda na ržištu postoje lutrasil, lutrasil termoselekt, agril, novagril, kovertan. Nova generacija agrotekstila je najčešće sa dvostrukim ojačanim ivicama, sa jednim ili đvostrukim adhezivnim šavom, traje 2-3 godine, UV je stabilizovana, različite šinne (1,2-12,75 m) i dužine (od 100-500 m) i uspešno se recikliraju.

Ploče – Osim folija, za zaštićeni prostor koriste se i čvrsti plastični materiali u vidu segmenata ili ploča od polivinilhlorida, poliestera i polikarbonata.

Ove ploče mogu biti armirane radi duže trajnosti, različite su debljine, ravne lli valovite površine, jedno ili višeslojne, sa vazdušnim meduprostorom (sace) i razne veličine. Lake su za montiranje, veće trajnosti (10-20 godina) i obezbeđuju dobre uslove za proizvodnju, veoma slične uslovima u stakleniku. Mala masa omogućuje laku konstrukciju, malo zasenjivanje unutar objekta i šivremene mogućnosti regulisanja mikroklime. Takav je fajlon i evalon u obliku ravne ili talasaste ploče od poliestarske smole, ojačan staklenim vlaknima sa ”5-85% propustljivosti za svetlost. Fajlon propušta vrlo malo ultraljubičastih zraka, delimično propušta infracrvene (do 200 nm) a ima prednost zbog talasaste površine jer daje difuznu svetlost povoljnu za biljke u objektu.

Termoprovodne ploče od polikarbonata su lake i šupljikave, sa dva do tri sloja između kojih je vazdušni sloj kao veoma dobar izolator, propuštaju oko 83% svetlosti, ne propuštaju ultraljubičaste zrake i malo infracrvenih zraka. Ploče su UV stabilizovane i hidrofilno stabilne (kapi vode otiču), jake su, ne lome se ni pri jakim olujama. Termoprovodne ploče su izuzetno lake (do 3 kg/m2), povoljne za objekte od lake aluminijumske konstrukcije, temperatumo stabilne, od 40 do 120°C. Debljina pločaje od 4—16 mm a širina 210-250 cm.

Preporučujemo